1. Giris
Internet ve Web (World Wide Web) kavramlarinin popüler oldugu günümüzde, Web servisi ile erisilebilecek kaynak kapasitesi ve erisilebilirlik göz önüne alindiginda, Web servisinin hem egitim hemde bilgi amaçli olarak kullanilabilecegi açiktir. Bu çalisma Web tabanli egitim materyali içerigine görüntülü örneklerin eklenmesi konusuna dayanmaktadir.
Herhangi bir Web tabanli egitim materyali için Internet, bilgi aktarma, arama ve gelistirme araci olarak kullanilabilir. Web sayfalari ses ve görüntü araçlarina, etkilesimli araçlara (sohbet, video konferans vb.), haberlesme araçlarina (elektronik mektup, liste ve haber gruplari) ve diger Web sayfalarina bag içerebildiginden, egitim materyali hazirlanirken herhangi bir kisitlama olmadan tüm bu servisler kullanilabilir. Diger pek çok kaynaga baglar içeren Web sayfalari kolayca hazirlanabilir.
Bu çalismada, Web tabanli egitim materyallerine ses ve görüntü örnekleri eklenmesi yolu ile materyalin daha etkin hale getirilmesi amaçlanmistir. Böylece kullanici gerçek örnekleri seyredebilecek ve konu hakkinda diger içerigin yani sira görsel olarak da yönlendirilmis olacaktir.
Bilgisayar destekli egitim günden güne önem kazanmaktadir. Bu nedenle bilgisayar destekli egitim materyalleri de sürekli degismektedir. Bir zamanlar sadece metinden olusan materyaller, günümüzde iletisim, ses ve görüntü transferi, video konferans gibi Internet araciligi ile kullanilabilen servisler ile zenginlesmektedir. Bu servislerin Web araciligi ile kullanilabilmesi ise Web servisinin popüler olmasini saglamistir.
Hangi tür ögretim materyali için hangi gelistirme aracinin kullanilmasi gerektigi sorusunun yanitini vermek oldukça güçtür. Su anda bilgisayar destekli ögretim materyali hazirlamak için pek çok araç vardir, ancak araçlari degerlendirmek ve hangisinin kullanilacagina karar vermek zordur.
Gelecekte, artan deneyim ve çalisma
sonuçlari ile daha etkin bir biçimde yönlendirilmek söz konusu olabilecektir.
Ama su an referans olarak kullanmak için, teknolojideki gelisimin hizi nedeni
ile ne yeterli deneyim ne de arastirma sonucu bulunabilmektedir. [2]
3 . Çalismanin Tasarimi
Bu çalisma için yapilmasi gereken islemler birkaç adimda asagida anlatilmaktadir:
1. Görüntünün kaydedilmesi
2. Görüntüye ses eklenmesi
3. Görüntü ve/veya ses dosyasinin Internet üzerinden hizli transferini saglayan formata çevirilmesi
3.1 Görüntünün Kaydedilmesi
Web sayfasina konulmasi planlanan görüntü gerçek hayattan alinacak bir görüntü ise video kullanilarak, bilgisayar ekranindan alinacak bir görüntü ise yardimci yazilimlar kullanilarak kaydedilir. Her iki durumda da kaydedilen görüntünün bilgisayarda seyredilmesi gerektigi için, bilgisayarin tanidigi dosya formatlarindan birine, örnegin AVI, yardimci bilgisayar yazilimlari ile çevirilir.
3.2 Görüntüye ses eklenmesi
Ilk adimdaki görüntü kaydi esnasinda ayni zamanda ses kaydida yapilmissa bu adima gerek duyulmayacaktir. Ancak var olan sessiz bir görüntüye sonradan ses eklemek de mümkündür. Bu islem için yine yardimci bilgisayar yazilimlarindan yararlanilabilir. Ayri bir ses dosyasi varolan bir görüntü dosyasi ile birlestirilebilir veya görüntü dosyasi seyredilirken seslendirme yapilabilir.
3.3 Görüntü ve/veya ses dosyasinin Internet üzerinden hizli transferini saglayan formata çevirilmesi
Internet üzerinden yalnizca ses, yalnizca görüntü veya hem ses hemde görüntü içeren bir dosyanin transferi mümkündür. Burada dikkat edilecek nokta dosya büyüklügünün en düsük hizli aglarda bile kullanici tarafina minimum bekleme yaratacak sekilde ulastirilabilecek büyüklükte olmasidir.
Dosya büyüklügünün kontrol altinda tutulabilmesi için dikkat edilmesi gereken bazi noktalar; görüntünün çözünürlügü, görüntüde kullanilan renk sayisi, görüntünün süresi, görüntünün boyutlari, ses kalitesi (mono/stereo vb.) olarak özetlenebilir.
Dosya boyutlarinin minimuma indirgenebilmesi için Microsoft tarafindan gelistirilmis ASF (Advanced Streaming Format) dosya tipi kullanilabilir. Bu format, hem dosya büyüklüklerini kaliteden çok az bir kayip ile oldukça küçük boyutlara indirgeyebilmekte, hemde dosyanin gösterilmeye baslanmasi için tamaminin transfer edilmesini beklemedigi için gerçekten önemli bir hiz kazandirmaktadir. Benzer veya daha gelismis özellikler içeren dosya formatlarida görüntü ve ses iletiminde kullanilabilir.
4. Sonuç
Web üzerinden egitim materyali iletiminin gittikçe daha fazla popüler olmaya basladigi günümüzde, egitim materyaline gerçek örneklerin eklenmesinin hem kullanicinin ilgisini çekmesi ve motivasyonunu arttirmasi, hemde istedigi kadar izleyebilmesi açisindan önem tasidigi açiktir. Bu islemin yeterince hizli basarilabilmesi durumunda kullanicinin dikkatini dagitmadan daha etkin bir ögrenme saglanabilir.
Ayrica böyle bir örnegin sunulmasi egitim materyalinin içerigini zenginlestirecek ve görsel olarak ögrenebilme stiline sahip kullanicilar için büyük bir avantaj saglayacaktir.
REFERENCE
McManus, Thomas F. (1996). Delivering Instruction on the World Wide Web. University of Texas at Austin. Internet WWW page at URL: http://www.svsu.edu/~mcmanus/papers/wbi.html
Kearsley, G. (1997). A Guide to Online Education. Version: 7/1/97. Internet WWW page at URL: http://www.gwu.edu/~etl/online.html
McManus, T. (1995). Special considerations for designing Internet based education. Internet WWW page at URL: http://www.nib.unicamp.br/recursos/distance_education/special.html
Web Based Instruction Tutorial. Internet WWW Page at URL: http://www.uwf.edu/~coe/tutorials/technolo/webinstr/webinstr.htm
Home page of Microsoft Corporation about ASF. Internet WWW Page at URL: http://www.microsoft.com/asf/whatis.htm
* Orta Doğu Teknik Ünivesitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü