‘‘ İçinde bulunduğumuz yüzyılı evrensel çağ olarak adlandırırsak biraraya gelmenin, güncel ve genel sorunları tartışmanın da bu çağın gereklerinden olduğunu kabul etmemiz gerekir.’’(1) Bu gereklilik, bilgi merkezlerinin birbirleriyle işbirliği yapmalarını, biraraya gelip bir bütün olarak sorunlarını tartışıp, çözüm yollarını aramalarını, koleksiyonlarını ortak kullanıma açmalarını ve mevcut olanaklarıyla birbirlerinin ihtiyaçlarını karşılamalarında da kendini göstermektedir.
Türkiye’nin gelişmekte olan bir ülke olduğunu, kaynaklarının sınırlı, kütüphane bütçelerinin kısıtlı olduğu gerçeğini kabul edecek olursak, kütüphane koleksiyonlarının ortak kullanıma açılması da kaçınılmazdır. Kütüphane koleksiyonlarını ortak kullanıma sunabilmenin yolu ise toplu kataloglardan geçmektedir.
Kütüphanelerarası işbirliğinin önemli bir öğesi olan toplu katalog çalışmaları,özellikle gelişmiş ülkelerde büyük boyutlara ulaşmıştır.’’Bir kütüphanenin koleksiyonunu, örgütlenme boyutlarına bağlı olarak, birçok kütüphane ve kişinin kullanımına açabilen toplu kataloglar, yayınların sayısal artış hızına bağlı olarak değer kazanmaya başlamışlardır.’’(2) Nitekim, bilimsel yayınların sayısal artış hızı zamanla kütüphaneleri ve araştırmacıları zor durumda bırakmış; ne kütüphaneler artan bilimsel yayınları sağlama hız ve gücüne, ne de araştırmacılar , erişim gücüne ayak uyduramamışlardır.
Günümüzde gelişmiş ülkelerin toplu katalog konusunda yaptığı girişimler oldukça doyurucu sonuçlar vermiş ve bilim adamlarının ihtiyaç duydukları bilgiye , daha hızlı erişmelerine olanak sağlamıştır. Bu ülkeler, başlatılan toplu katalog çalışmalarını, günün teknolojik koşullarına ayak uydurmak ve çalışmalarını daha verimli bir hale dönüştürebilmek için bilgisayar ve bilgisayar teknolojilerini kullanmaya yönelmişlerdir.
‘‘ Araştırmacıların bilimsel araştırma ve çalışmalarını kamuoyuna daha hızlı duyurabildiği bir ortam olan süreli yayınlar , tüm araştırmacıların çok sık başvurdukları kaynaklardan biridir.’’ (3) Bu nedenle; süreli yayınları tanıyabilmek ve izleyebilmek için süreli yayınlar toplu katalogları büyük önem taşımaktadır. Ayrıca kütüphaneler arasındaki işbirliğinin gelişmesinde büyük katkıları olan toplu kataloglar bir süreli yayının, yalnız bir bilgi merkezinde bulunmasını yeterli hale getirmek le, kısıtlı mali olanakların daha verimli bir şekilde değerlendirilmesini ve araştırmacıya aradığı bir yayını hangi bilgi merkezinde bulabileceğini göstermesi bakımından kütüphaneciliğin vazgeçilmez bir parçasıdır.
Ülkemizde 1953 yılında Milli Kütüphane ile başlayan ve arada pekçok girişimin olduğu toplu katalog çalışmaları TÜBITAK-TÜRDOK ‘ un 1977 yılında hazırladığı Ankara Süreli Yayınlar Toplu Kataloğu ve şu anda TÜBITAK-ULAKBİM ‘ in çalışmalarıyla devam etmektedir.
TOPLU KATALOĞUN KAPSAMI